SIATKA POJĘCIOWA TRANSFORMACJI CYFROWEJ I LEKSYKON KOMPETENCJI CYFROWYCH
W blisko 3 000 aktów Unii Europejskiej odnoszących się do procesu transformacji cyfrowej, publikowanych w systemie eur-lex, pojawiają się terminy „kompetencje cyfrowe” i „umiejętności cyfrowe”, m.in. w kontekście finansowania zadań rozwoju i wskaźników ich realizacji.
Terminy „kompetencje cyfrowe” i „umiejętności cyfrowe” występują też w krajowych aktach prawnych – w Polsce w ponad 180 aktach różnej rangi. Przyjęty w 2023 r. „Program rozwoju kompetencji cyfrowych”, definiuje kompetencje cyfrowe jako „harmonijną kompozycję wiedzy, umiejętności i postaw umożliwiających życie, uczenie się i pracę w społeczeństwie cyfrowym, tj. społeczeństwie wykorzystującym w życiu codziennym i pracy technologie cyfrowe”.
Program rozwoju kompetencji cyfrowych wytycza m.in. zadania szkół wyższych i organu właściwego w sprawach nauki i szkolnictwa wyższego. Jednak ujawnia się przy tym niespójność siatki pojęciowej. W podstawowych ustawach dotyczących szkół wyższych, nie pojawia się termin kompetencje cyfrowe, a wiedzę i umiejętności ujmuje się w nich jako elementy kwalifikacji (ok.1000 razy). Natomiast w procesach kontroli i wskaźnikach statystycznych, oceny szkolnictwa wyższego odnoszą się do kompetencji cyfrowych lub umiejętności cyfrowych i wypadają niepomyślnie.
Elementem podnoszenia kompetencji cyfrowych jest poznanie siatki pojęciowej transformacji cyfrowej. Ma je ułatwić dostępny on-line „Leksykon kompetencji cyfrowych”. Zespołowe, multidyscyplinarne prace nad Leksykonem podjęte w listopadzie 2023 r., będą też pomocne w ustalaniu mankamentów terminologicznych i ich eliminowaniu, w dostosowaniu do aktualnych potrzeb prawnych instrumentów wspierania rozwoju kompetencji cyfrowych i budowie spójnego modelu normatywnego podnoszenia kompetencji cyfrowych w szkołach wyższych.